Waar is de roze wolk

Ik had het me heel anders voorgesteld

Mijn hoofd draait overuren, ik kan me moeilijk ontspannen

Ik herken mijzelf helemaal niet

Ik voel me vaak verdrietig, onzeker en boos

Ik maak me vreselijke zorgen om mijn baby

Als je zwanger of pas bevallen bent, kun je je best rot voelen of heftige (angst) gevoelens ervaren. Dit is niet gek: door de hormonen die los komen bij een zwangerschap en bevalling kun je emotioneel van slag zijn. De komst van je kindje is een ingrijpende gebeurtenis voor jou en je partner. Het zet jullie vertrouwde leven op z’n kop. In de eerste tien dagen na een bevalling zijn de meeste moeders (50 tot 80%) gestrest. Ze worden snel boos of barsten zomaar in huilen uit. We noemen dit kraamtranen of de babyblues. De kraamtranen gaan meestal vanzelf weg, maar soms is er meer aan de hand. Je kunt een postpartum depressie hebben. Wat is dit precies en hoe herken je een postpartum depressie?

• 14 van de 100 vrouwen ervaart tijdens de zwangerschap depressieve klachten
• 13 van de 100 vrouwen krijgt een postpartum depressie

Depressieve klachten en een postpartum depressie komen vaker voor dan je denkt Sommige vrouwen zijn tijdens de zwangerschap of na de bevalling maandenlang somber, prikkelbaar angstig en neerslachtig. Na de bevalling spreken we van een postpartum depressie. Ieder jaar krijgen ruim 23.000 pas bevallen moeders (13%) een postpartum depressie.

Praten over je gevoelens helpt écht Het kan fijn zijn als je met anderen over jouw gevoelens praat. Praten over het jonge ouderschap helpt en kan ervoor zorgen dat sombere gevoelens niet erger worden. Het zorgt ervoor dat je elkaar begrijpt en kan een stap zijn naar de juiste hulp. En je ontdekt dat je zeker niet de enige bent die zich zo voelt.

Hoe een postpartum depressie precies ontstaat weten we niet. Wel weten we welke factoren vaak een rol spelen.

• Complicaties tijdens de zwangerschap en bevalling
• Eerder depressie gehad of depressie in de familie
• Je kindje is te vroeg geboren
• Schildklierproblemen
• Slecht nee kunnen zeggen
• Weinig steun van partner en naasten
• Moeite om zwanger te worden
• Opeenstapeling van ingrijpende veranderingen zoals een verhuizing / overlijden / meerling \
• Hoge verwachtingen & perfectionisme
• Gevoelig voor hormoonschommelingen
• Alleenstaand moederschap
• Je hebt een zware zwangerschap of bevalling gehad
• Oververmoeid
• Moeilijk over gevoelens kunnen praten

De symptomen van een postpartum depressie zijn gelijk aan een gewone depressie. Het verschil is dat deze depressie gekoppeld is aan
de zwangerschap of de bevalling. Veel voorkomende depressieve klachten zijn:

• Je voelt je somber en hebt nergens zin in
• Je voelt je extreem moe en lusteloos
• Je bent niet blij met de baby
• Je bent overbezorgd
• Je voelt je waardeloos en ongeschikt voor het moederschap
• Je bent snel geprikkeld en huilt heel veel
• Je hebt moeite met concentreren en vergeet dingen
• Je voelt je machteloos, wanhopig en angstig
• Je slaapt slecht
• Je eet teveel of juist te weinig

Ook tijdens de zwangerschap kun je depressieve klachten of een depressie ervaren.

Weet dan dat:

1. (Lichte) depressieve klachten bijna altijd voorbij gaan. Dus ook bij jou!
2. Je niet alleen bent. Iedereen kan dit overkomen, verschillende soorten vrouwen, overal op de wereld.
3. Een perfecte moeder niet bestaat.
4. Fouten maken mag.
5. Wees niet te streng voor jezelf.
6. Moeder zijn leer je met vallen en opstaan. Je kindje heeft geen perfecte moeder nodig, wel je aandacht, zorg en liefde. Dat is het allerbelangrijkste.

Deze adviezen helpen je om meer grip te krijgen op je gevoel en stappen te nemen naar verbetering:
De eerste stap is accepteren dat er iets aan de hand is.

Neem je gevoelens en klachten serieus.
Accepteer dat je je op dit moment niet voelt zoals je zou willen. 

Praat erover

• Trek aan de bel, praat erover met iemand bij wie je je op je gemak voelt. Je partner, familie of een goede vriendin. Dat lucht op, en het geeft ze de kans om je te helpen.
• Hoe sneller je dit doet, hoe groter de kans is dat je klachten minder worden.

Zorg goed voor jezelf 

• Laat je partner of iemand die je vertrouwt ook voor je kindje zorgen.
• Neem tijd en rust voor jezelf. Met én zonder de baby.
• Wees niet te streng voor jezelf. Een kindje krijgen is een enorme verandering in je leven.

Zoek professionele hulp

Een depressie tijdens de zwangerschap of na de bevalling is goed te behandelen.

Het kan je inzicht geven om de vragenlijst in te vullen. Klik op de link hieronder.

Wees gerust: de gegevens die je invult en de uitkomst zijn alleen door jou in te zien. Je kunt bekijken wat de score is en de bijbehorende tips en tools nalezen op de website. 

Bespreek je gevoelens en de score met je verloskundige, kraamverzorgende, consultatiebureau. Zij kunnen je op weg helpen. Ook je huisarts kan je adviseren wat je in jouw situatie het beste kunt doen. De huisarts kan ook nagaan of je een depressie hebt. De score kan natuurlijk veranderen als jouw situatie verandert.

Depressie bij partners

We denken bij een postpartum depressie minder snel aan de partners. Maar ook de partners kunnen tijdens de zwangerschap of na de geboorte een depressie ontwikkelen. Je bent als ouders dus beiden vatbaar voor het ontwikkelen van depressieve klachten. Bij vaders weten we dat deze depressie er meestal anders uitziet dan bij moeders. Vaders zijn eerder geneigd zich in het werk te storten, meer te drinken of snel geprikkeld te raken. Herken je dit? Stimuleer je partner dan om zo snel mogelijk hulp te zoeken.

Weten wat een depressie is, helpt je bij je herstel.
Kijk op www.mentaalvitaal.nl/psychische-aandoening/postnatale-depressie voor meer informatie.

Je kunt je goed voorbereiden op de komst van je kindje, bijvoorbeeld door cursussen te volgen, tijdens en na de zwangerschap. 

Enkele tips:

• Cursussen/bijeenkomsten over zwangerschap of ouderschap in de buurt. Je leert anderen kennen en kunt ervaringen delen.
• www.wellmom.nl. Deze app helpt je om positief te blijven tijdens en na je zwangerschap.
• Jeugdverpleegkundigen van het consultatiebureau kunnen jou tijdens de zwangerschap en na de geboorte van je kindje extra ondersteunen. Door bijvoorbeeld een bezoek bij je thuis. Lees hier meer over in de folder 'Zwanger!'
• Groeigids voor betrouwbare informatie over de gezondheid en ontwikkeling van je kind.
• Onze website, bijvoorbeeld de informatiepagina over depressie na de zwangerschap 

Boeken tips:

• ‘Perfecte moeders bestaan niet’ of ‘Perfecte bevallingen bestaan niet’ van Diana Koster.
• ‘Die andere moeders doen ook maar wat’ van Elsbeth Teeling.
• ‘Een baby erbij en samen gelukkig blijven’ vanG. Brouwer en S. Donders.
• 'De verwachting voorbij' van Mirjam Meek

Podcasts

• In de podcastserie ‘Zwarte Muisjes’ luister je naar (aanstaande) moeders die psychische problemen hebben (gehad) rond de zwangerschap en hoe ze hiermee omgaan. Ook komen de partners en deskundigen aan het woord.
• ‘Pa pa podcast: voor, door en over jonge vaders’
• ‘Mama’en - De Podcast’