Voeding in het eerste jaar

Baby’s groeien in de eerste 6 maanden van melk. De eerste keuze is borstvoeding, maar kan dit niet of maak je een andere keuze, dan geef je je baby kunstvoeding. Een strak voedingsschema is niet nodig. Je baby geeft zelf signalen; hij beweegt, wordt wakker, maakt geluiden of beweegt de hand naar de mond. De eerste 12 weken vragen baby’s vaak om een voeding, dit komt omdat hun maag nog klein is. De maag wordt langzaam groter, waardoor een baby meer voeding per keer kan drinken en langere periodes ertussen kan laten. Als je baby tevreden is, meerdere plas,- en poepluiers op een dag heeft en aankomt in gewicht, dan weet je dat hij voldoende voeding krijgt.

Soorten voeding en hoeveelheid

Borstvoeding

Borstvoeding is de meest natuurlijke en gezonde voeding en heeft zowel voordelen voor de baby als voor de moeder. Borstvoeding geef je op verzoek, hierbij let je op de hongersignalen van je baby. Belangrijk bij het geven van borstvoeding is dat de baby goed aangelegd wordt. In de eerste maanden zal je kindje regelmatig een regeldag hebben, ook is clusteren iets wat veel baby’s doen. In de eerste 3 maanden geef je ter aanvulling 150 microgram vitamine K-druppels aan je baby als je volledig borstvoeding geeft (bij >500 ml kunstvoeding mag je dit stoppen). Vitamine D start je, net als bij kunstvoeding, vanaf dag 8 en mag gegeven worden tot minimaal het 4e jaar.


Na ongeveer 6 maanden heeft je baby ook behoefte aan andere voeding, zie voor verdere informatie ‘de eerste hapjes’ en de voorbeeldschema’s. Ook na de eerste 6 maanden kun je onbeperkt borstvoeding blijven geven, zo vaak als jij en je baby fijn vinden.

Heb je meer vragen over borstvoeding, juiste informatie vindt je op:

www.lalecheleague.nl/borstvoeding-abc
www.borstvoeding.com/borstvoeding-a-z
www.voedingscentrum.nl/nl/zwanger-en-kind/borstvoeding-en-flesvoeding/borstvoeding-geven.aspx


Kunstvoeding

Volledige zuigelingenvoeding (kunstvoeding) bevat alle voedingstoffen die je baby nodig heeft voor een goede groei. Je kunt je baby standaard kunstvoeding geven. Ontstaan problemen met de voeding, dan is andere kunstvoeding mogelijk. Dit kun je altijd bespreken met de medewerker van het consultatiebureau.

Lees meer op:

www.voedingscentrum.nl/nl/zwanger-en-kind/borstvoeding-en-flesvoeding/flesvoeding-geven.aspx


Hoeveelheid flesvoeding

Een baby bepaalt zelf hoeveel hij drinkt. De fles hoeft niet altijd leeg. Het is belangrijk om goed te kijken naar je baby tijdens het drinken. Stop met voeden als je baby niet meer wil. Dat voorkomt spugen en overvoeden. De ene baby drinkt meer dan de andere, dat is normaal. Per 24 uur heeft je baby ongeveer 150 ml vocht per kilogram lichaamsgewicht nodig. De totale hoeveelheid voeding deel je door het aantal voedingen op een dag.

Voorbeeld: Een jonge baby wil vaak 8 keer per dag drinken. Als de baby 3,3 kilo weegt is er ongeveer 495ml voeding per dag nodig. Gedeeld door 8 voedingen is dit 62ml per voeding.

Je baby verandert vanzelf zijn ritme naar minder voedingen. Tot de leeftijd van 6 maanden willen de meeste baby’s nog vijf of zes melkvoedingen per 24 uur drinken. Sommige baby’s drinken vanaf 4 maanden 4 voedingen op een dag. Dat kan, meestal is dan de hoeveelheid van 180ml water met 6 maatlepels poeder nog steeds voldoende. Overleg met je consultatiebureau als je twijfelt over de juiste hoeveelheid voeding voor je baby.

Richtlijn voor kunstvoeding van 0 tot 6 maanden

Richtlijn voor kunstvoeding van 0 tot 6 maanden

Hoeveelheid vocht per 24 uur gemeten naar gewicht van de baby Het aantal voedingen per 24 uur kan variëren Bied de totale hoeveelheid  melk aan. 
De fles hoeft niet leeg
Gewicht baby 2,5kg: ongeveer 375 ml.
Gewicht baby 3,0kg: ongeveer 450 ml.
 
7 voedingen 60 ml water + 2 maatlepels 
poeder = 65 ml melk
Gewicht baby 3,5kg: ongeveer 525 ml.
Gewicht baby 4,0kg: ongeveer 600 ml.
6 tot 7 voedingen 90 ml water + 3 maatlepels 
poeder = 100 ml melk
Gewicht baby 4,5kg: ongeveer 675 ml.
Gewicht baby 5,0kg: ongeveer 750 ml.
6 voedingen of 5 voedingen  120 ml water + 4 maatlepels 
poeder = 135 ml melk of
150 ml water + 5 maatlepels 
poeder = 165 ml melk
Gewicht baby boven 5kg: ongeveer 900 ml 6 voedingen of
5 voedingen tot 6 maanden 
150 ml water + 5 maatlepels poeder = 165 ml melk of 180 ml water + 6 maatlepels poeder = 200 ml melk

 

kunstvoeding klaarmaken

Werk netjes en hygiënisch als je kunstvoeding klaarmaakt. Je kunt koud kraanwater gebruiken en dit opwarmen. Doe altijd 1 afgestreken maatlepel poeder op 30 ml water, andere verhoudingen kunnen krampjes veroorzaken. Maak één fles per keer klaar. Klaargemaakte voeding moet binnen een uur gedronken worden, gooi de rest weg. Reinig de fles/speen met een flesborstel in een heet sopje en spoel af, of in de afwasmachine op minimaal 55°C. Hierna de fles/speen droog bewaren.

Vitamine D

Extra Vitamine D is nodig voor alle kinderen van 0 tot 4 jaar. Geef 10 microgram vitamine D (druppels/tabletten) per dag voor sterke botten, tanden en een goede weerstand.

De eerste hapjes

Vanaf de leeftijd van 6 maanden heeft je baby meer nodig dan alleen borstvoeding of flesvoeding. In de periode van 4 tot 6 maanden kunnen de eerste oefenhapjes gegeven worden als je ziet dat je baby hier klaar voor is. Het zijn echt nog oefenhapjes, dus de melkvoedingen worden nog niet afgebouwd. Begin met een paar theelepels groente, fruit of pap. Wanneer dit goed gaat kun je dit verder uitbreiden met alle (zoutloze) gezonde voeding die je zelf eet.

Richtlijn voor kunstvoeding van 6 tot 8 maanden

Hieronder staat een voorbeeldschema met drinken en oefenhapjes. Zoals al eerder beschreven mag borstvoeding ook in deze periode op verzoek worden gegeven. Kunstvoeding wordt langzaam afgebouwd.

Richtlijnen voeding voor kinderen tussen de 6 en 8 maanden
Tijd Drinken Oefenhapjes
Ontbijt Borstvoeding of 150 - 180 ml opvolgmelk Een bordje pap zelf maken van gemengde granen met een beetje borstvoeding of 
opvolgmelk. Of een sneetje brood, zie middageten
Tussendoor Borstvoeding of slokje water Fruithapje
Middag Borstvoeding of 150 - 180 ml opvolgmelk Sneetje bruin brood (kleine stukjes) met zachte margarine en zoutloos beleg. bijvoorbeeld notenpasta, pindakaas, gekookt ei, banaan, aardbei, tomaten, avocado,  geprakte vis, appel-/perenstroop, vruchtenbeleg, zuivelspread, hüttenkäse, kwark
Tussendoor Borstvoeding of 150 - 180 ml opvolgmelk Fruit of brood
Warm eten   Groentehapje met aardappel/rijst/pasta, vlees/
vis/ei/vleesvervanger met een klontje zachte 
margarine of een theelepeltje olie
Voor het slapen gaan Borstvoeding of 150 - 180 ml opvolgmelk (Pyjama-/avond)pap is niet nodig

Voedselallergie

Er is minder kans dat je baby een voedselallergie ontwikkelt als je vroeg met de eerste hapjes begint. Dit is vooral belangrijk als je baby eczeem heeft, of als er voedselallergie in jullie gezin voorkomt. Vraag dan op het consultatiebureau naar een schema voor het stapsgewijs introduceren van pindakaas en ei.

Dagelijkse oefenhapjes

Geef dagelijks de oefenhapjes tussendoor of direct na de melkvoeding. Met 6 maanden kan je baby ook brood eten. Bijten, kauwen en sabbelen is goed voor de mondspieren. Voor je je kind grotere stukjes gaat geven, moet hij rechtop kunnen zitten. Gebruik geen extra zout en geef de baby geen honing of rauw vlees/vis/ei.

Prakken of pureren

Prak de oefenhapjes met een vork in het begin heel fijn. Als je het te droog vindt, kun je er wat water of olie/margarine bij doen. Als je baby dit allemaal makkelijk eet, prak je het iets minder fijn. Sommige ouders kiezen voor de rapley-methode, daarbij geef je je kind, in plaats van gepureerd eten, stukjes die hij zelf in zijn mond kan stoppen.

Drinken

Baby’s drinken alleen als ze dorst hebben. Oefen tussendoor met het drinken van een slokje water uit een open- of oefenbeker.

Richtlijn voor voeding van 8 tot 12 maanden

Minder melkvoeding, meer vaste voeding

Blijf oefenen met drinken uit een gewone (oefen)beker en bouw de zuigfles af rond de eerste verjaardag. Eet samen aan tafel op vaste momenten. Geef het drinken na het eten. Maak van de maaltijden een gezellig samenzijn en geef je kind een goed voorbeeld. Je werkt langzaam toe naar minder melkproducten, maar ook nu mag borstvoeding nog op verzoek gegeven worden.

 

 
Tijd Eten Drinken
Ontbijt Sneetje brood met zachte margarine en 
beleg (zie voorbeeld 6-8 maanden)
Borstvoeding of 150 ml opvolgmelk
Tussendoor Fruithapje (1 stuk of portie van 50 - 100 g) Beker met water, lauwe 
(vruchten)thee zonder suiker
Middag Sneetje brood met zachte margarine en beleg (zie voorbeeld 6-8 maanden) Borstvoeding of 
150 ml opvolgmelk
Tussendoor Varieer met beetje groente, fruit, rijstwafel en brood Beker met een water, lauwe (vruchten)thee zonder suiker
Warm eten Groente, aardappel/rijst/pasta, vlees/vis/ei/vleesvervanger. Een klontje zachte margarine of een theelepel olie Toetje van halfvolle of magere yoghurt. Beker met water
Voor het slapen gaan Stop met eventuele avondpap Borstvoeding of 
150 ml opvolgmelk

Gezond gewicht

Leer je kind gezond te eten, dan blijft zijn gewicht goed. Veel bewegen is hierbij erg belangrijk. Geef liever geen kinderkoekjes, zoete pap, kindertoetjes, diksap, limonadesiroop of zoete zuiveldrankjes. Dit is slecht voor de tanden en maakt kinderen ongemerkt te zwaar.

12 maanden

Je dreumes kan nu hetzelfde eten als de rest van het gezin; drie maaltijden per dag en 2 à 3 keer iets tussendoor. Speciale dreumesmelk of peutermelk is niet nodig. 300 ml zuivel (halfvolle of magere melk/yoghurt) per dag en/of borstvoeding op verzoek is voldoende, met daarnaast 10 microgram vitamine D. Vanaf 1 jaar groeit je kind minder snel. Daardoor heeft het soms minder trek. Eet en drink samen op
vaste tijden. Jij bepaalt wat en wanneer je kind eet. Je kind bepaalt hoeveel het eet!

Tanden poetsen

Als de eerste tanden er zijn, is het tijd om dagelijks met poetsen te oefenen. Gebruik een zachte tandenborstel en peutertandpasta. Leer je kind met schone tanden te gaan slapen.